vrijdag 15 augustus 2008


VRIJDAG 15 AUGUSTUS 2008.

Noorwegen in 2008.

In Apeldoorn beginnen de voorbereidingen voor onze eerste reis naar Noorwegen al in 2005.
Een planning waar we de komende jaren naartoe op vakantie zullen gaan dus omdat wij, Fred (48) en Désirée (49) willen dat onze kinderen Nicolette (14), Iris (13) en Luuk (11) deze reis ook bewust meemaken en er zich “later” ook nog wat van kunnen herinneren.
Bovendien is het misschien wel handig als het niet een examenjaar of overgangsjaar naar een andere school is en, het lijkt ons ook erg fijn als ze zelf bijvoorbeeld een wandeltocht goed aankunnen. Noorwegen staat wél bekend als land waar je vaker naartoe wilt als je er eenmaal geweest bent maar, onze portemonnee kan dat de komende jaren waarschijnlijk niet aan. Voorlopig dus waarschijnlijk maar éénmaal Noorwegen maar, dan willen we ook wél wat zien en dus besluiten we te kiezen voor een iets langere vakantie van 3,5 weken. Betekent dan wel 4 weken vrij zien te plannen wat ook ruim van tevoren geregeld moet worden omdat dat in mijn werksituatie niet gebruikelijk is.
Omdat Noorwegen als vakantieland niet echt als “goedkoop” bekend staat stellen we ook alvast een Noorwegen-spaarpot in waarin alle “overtollige” 1 en 2 €uromunten verdwijnen. Met alle elektronische betaalmiddelen van tegenwoordig wil het sparen niet echt vlotten maar toch…

Een andere, niet onbelangrijke overweging is hoe we in Noorwegen zullen overnachten.
We kamperen al lang (vanuit de tent naar vouwwagen en nu caravan) maar rondtrekken met de caravan valt al snel af omdat we ons niet steeds willen “installeren” voor 1 of 2 nachten. Een snel opzetbare tent is ook even overwogen maar in een land met zoveel hutten is dat toch wel een heel mooie optie voor een rondreis door het Zuidwestelijke deel, de fjorden, tot aan het Midden en daarna weer naar het Zuiden.
Ook de extra kosten van de overtocht(en) en tol van de caravan, het meerverbruik aan brandstof en het minder flexibel zijn op de weg maakt de keuze niet zo heel erg moeilijk.
Omdat ook Emile mee gaat (een zwager/broer van 53) met eigen ruime auto kunnen toch ook wat kampeergerei meenemen en voor ieder een eigen grote weekendtas met persoonlijke spullen. Zo kan iedereen straks z’n eigen gang gaan en z’n eigen slaapplek installeren (en weer opruimen).

Aan kampeergerei nemen we o.a. tóch maar ons eenvoudige campingservies en bestek mee. Zo hebben we in ieder geval altijd fatsoenlijk en hygiënisch eet- en drinkgerei bij de hand. Als kok ben ik zo mijn eigen keukengereedschap gewend en daar gaat dus ook het één en ander van mee en de skottelbraai (met paëllapan) en een campingoventje gaan ook mee. Zo’n oventje is goud waard voor bijvoorbeeld een vroeg ontbijtje, een snelle pizza of zalmfilet(!) en niet te vergeten het campingkoelkastje. We hebben de ruimte dus, waarom niet?
De praktijk leerde ons dat wij het in ieder geval prettig vonden deze spullen wél bij ons te hebben. In de meeste hutten is de voorraad servies/bestek en dergelijke voldoende en schoon. Soms is er overdreven veel aanwezig maar we zaten ook eens in een 6-persoons hut met maar 2 vorken.

Met 3 volwassenen en 3 kinderen gaan betekent dat we toch net even iets minder flexibel zijn met de hutindeling maar voor noodgevallen (als er geen grotere hutten beschikbaar zouden zijn dan voor 4 personen) nemen we een 3-persoons koepeltentje mee. Altijd handig!
Verder hebben we 2 goede slaapmatten, ieder de eigen slaapzak en kleine eigen hoofdkussentjes meegenomen en voor alle 6 een fatsoenlijke campingstoel waar we prettig op zitten en een eenvoudig inklapbaar tafeltje. Kost wel wat ruimte maar is toch wel prettig gebleken omdat de kwaliteit tuinstoel wat bij de hutten staat meestal niet zo stevig is of soms al kapot is.

Omdat de ruimte in onze VW Caddy en de Citroën C5 ook weer niet onbeperkt is moeten we wel “snoeien” in de mee te nemen levensmiddelen. Op zich is dat geen probleem omdat in Noorwegen gewoon alles te koop is. Linnengoed en bergschoenen gaan in een krat mee zodat we die steeds snel “heen en weer” kunnen verplaatsen net als bijvoorbeeld de krat keukenspullen en de krat levensmiddelen.

Ruim een half jaar van tevoren zijn we de plannen verder serieus gaan uitwerken omdat toen de vakantieperioden op elkaar afgestemd waren en de toestemming voor een langere vakantieperiode binnen was. In de tussenliggende periode wel steeds op bijvoorbeeld de Noorwegen.pagina en het prikbord aldaar rondgesnuffeld om ideeën op te doen en informatie over routes en bezienswaardigheden te verzamelen. Ook site’s als visitnorway.com en Norsk.nl zijn erg interessant voor de Noorwegen-toerist.
In januari 2008 de overtocht geboekt van Hanstholm, Denemarken naar Kristiansand in Noorwegen.
Even puzzelen op de site van 
Masterferries.com (zijn inmiddels gefuseerd met Fjordline) en zo kwamen we op € 108,00 per auto (maakte niet uit hoeveel inzittenden) voor een retourtje(!) economy-class Noorwegen. Betaling geschiedt per creditcard die we op dat moment nog niet hadden en daarom kwam er per order € 10,00 bij aan administratiekosten.
We kregen een factuur vanuit Duitsland en na betaling was daarmee de boeking een feit voor dus in totaal € 226,00 voor 6 personen met 2 auto’s.
Het ticket krijg je per mail. Die print je uit en neem je mee.
De eerste kosten vielen dus reuze mee!

Bij het verdere plannen konden we er dus vanuit gaan dat we vanaf Hanstholm de boot zouden nemen. Om 10:30 uur zou de boot vertrekken om om 13:30 uur in Noorwegen te arriveren.
Mooie tijden tóch?
Overtochten met Masterferries komen op verschillende fora en reisverslagen niet altijd even positief uit de bus (hierover verderop meer) maar wij vonden de prijs en korte overtocht doorslaggevend. Bovendien was voor ons Kristiansand een ideale start voor ons Noorwegen avontuur.

We zochten een overnachtingsadres in de buurt van Hanstholm wat uiteindelijk een hut op 
Camping Hanstholm (in Hanstholm dus) is geworden. Lekker dichtbij de haven en niet midden in de nacht op pad hoeven. We hebben hier wél (in april al) gereserveerd mede omdat andere mogelijke opties al geen 6-persoons hut meer leeg hadden voor die nacht.
Kosten waren in totaal DK 920 (€ 123,28) die we per bankoverschrijving konden voldoen.

(Diverse accommodaties waren alleen vooraf te reserveren door middel van betaling per creditcard. Omdat we al eerder overwogen om die eens aan te schaffen hebben we dat nu maar meteen gedaan. Op reis kan zo’n ding altijd van pas komen al hebben wij hem deze reis niet gebruikt)

Voor het verdere plannen van deze vakantie hebben we (naast internet) vooral gebruik gemaakt van de ANWB routekaart Scandinavië 2008 (gratis voor leden), van de kaarten Norway South en Norway Mid van Freytag & Berndt (1 op 250.000, verkrijgbaar bij de ANWB à ongeveer € 15,00 per stuk), de ANWB fotoatlas Noorwegen-Zuid (€ 8,50), Nelles gids “Noorwegen” (ANWB à € 13,95), Capitool Reisgids Noorwegen (ANWB à € 24,90) en een taalgidsje Noors (Wat en Hoe in het Noors à € 5,95)
Kijk voor deze en ook andere boeken over Noorwegen maar eens 
hier.

Een Campeer Carnet Internationaal (CCi) van de ANWB is ook aan te raden omdat je anders verplicht kunt worden een ander landelijk carnet aan te schaffen wat alleen in het desbetreffende land en/of Scandinavië te gebruiken is. De internationale ANWB variant is overal te gebruiken. Kost (voor leden) slechts € 9,25 en biedt bovendien een W.A. verzekering op de camping.

Voor het zoeken naar overnachtingsadressen (hutten op campings) kun je op de volgende site’s ook goed terecht: 
ANWBACSIDeense campinggidsNoorse campinggids.
De route zoals wij in Noorwegen uiteindelijk gereden hebben ziet er grofweg zo uit; (de uitstapjes/attracties die we vanaf deze route bekeken hebben komen vanzelf naar voren in het "vakantie-dagboek" hieronder)
Vanaf aankomst in Kristiansand door naar Sandnes (2 nachten), via Stavanger naar Bergen (3 nachten), via Steindalen,
Voss en Fl
am naar Lærdal (7 nachten), via Sogndal en Skei naar Olden (2 nachten), via Stryn naar Geiranger (2 nachten), via Trollstigveien naar Åndalsnes (1 nacht), via Otta naar Lom (1 nacht), via Fagernes en Gol naar Geilo (2 nachten), via Kongsberg en Skien naar Grimstad (2 nachten) en daarna weer naar Kristiansand.
Achter de in het “dagboek” genoemde buitenlandse valuta zal ik gelijk het bedrag in euro’s vermelden. Tijdens onze reisperiode is 1 Deense Kroon (DK) € 0,134 waard en 1 Noorse Kroon (NOK) € 0,1241. Om eenvoudig en snel om te rekenen kun je de Noorse bedragen dus makkelijk door 8 delen. Voor de huidige koersen klik hier.

Dag 1 – maandag 21 juli 2008.

We hoeven niet perse heel vroeg op pad maar we gunnen het de kinderen wel om “straks”, na bijna 900 km. stilzitten te kunnen genieten van het buitenbad van de camping in het Deense Hanstholm. De 
site belooft een mooi bad met grote glijbaan. De moeite waard dus om op tijd te vertrekken. Dat doen we dan ook om 05:08 uur.
Daags ervoor natuurlijk al afgetankt en alle bagage al in de auto’s geladen.
Bij vertrek regent het licht en de eerste 250 is het weer erg wisselend. Daarna blijft het constant…. regenen bij een temperatuur van zo’n 13 graden.
We zijn met drie bestuurders voor twee auto’s en hebben daarom elke twee uur een stop om één van de drie een pauze op te leggen. Dit werkt prima.

Wat minder goed werkt in Denemarken is een goede navigator (van Navman) die voorzien is van verouderde software. “Zij” leidt ons al ruim voor Arhus van de snelweg af om “binnendoor” te gaan maar, daar hebben de Denen inmiddels heel veel wegen aangelegd/verbeterd/omgeleid/of wat dan ook waardoor we meerdere keren de weg kwijt waren. “Ga naar dichtstbijzijnde weg” kregen we dan als instructie terwijl we op de nieuwste wegen en rotondes reden. Een goede les voor een volgende keer! Updaten dus!
Het weer deed inmiddels wél weer haar best en vanaf midden Denemarken reden we met een positief vakantiegevoel volop in de zon.

Om 17:10 uur (en na 869 km. rijden) zijn we in Hanstholm aangekomen waar het toen 19 graden was. Eerst nog het bordje “camping” gemist waardoor we bij een ander vakantiepark uitkwamen waar men ons vriendelijk de juiste weg op hielp. Bij het inchecken op de juiste camping gemerkt dat hier een campingcarnet in ieder geval vereist was.
Een eenvoudige hut (nr.
32) die goed voldeed (met toilet, zonder douche maar gratis gebruik van campingdouches) op een aardige camping.
Snel de meegebrachte nasi opgebakken en op eigen terrasje opgegeten. Daarna zijn de kinderen naar het 
zwembad gegaan waar ze zich heerlijk konden uitleven.
We hebben er nog een lange avond van gemaakt want ondanks de reis was niemand erg vermoeid. Rondje camping, badminton, nog een duik en daarna de 
zonsondergang aan het strand wat vanaf de camping makkelijk en snel te bereiken is. Heerlijk.
Voor de volgende dag alles alweer reisklaar gemaakt en om 23:00 uur de slaapzakken ingedoken en heerlijk geslapen in de wetenschap dat we de volgende dag “rustig aan” konden starten.
(12 uur gereden dus over 869 km. incl. pauze’s is gemiddeld 73 km/h – reken je de pauze’s niet mee dan komen we op gemiddeld 81 km/h).

Dag 2 – dinsdag 22 juli 2008.

We laten de wekker (het mobieltje dus) afgaan om 07:00 uur.
Ik ben er dan altijd snel uit en ga op zoek naar warme broodjes. Die zijn op de camping te verkrijgen vanaf 08:00 uur (al stond er in de brochure 07:30 uur). Ik kan dus rustig aan doen en mijn persoonlijke spulletjes al klaar zetten voor vertrek. Wassen, scheren, koffie zetten (ook voor onderweg) en de anderen gaan wekken. Iris en Luuk zijn er dan meestal als eersten uit en gaan vaak mee op zoek naar brood. Tafel dekken (op het terras als het effe kan) doen de “achterblijvers” dan meestal.

Op de camping komen we langs een 
ruimte waar allemaal diepvrieskisten staan en waar de avond ervoor allerlei zeevissers hun gevangen prooi aan het schoonmaken, verpakken en invriezen waren. Een man of 12-15 zijn nu hun bevroren vis aan het inpakken in isolerende kisten/dozen en maken zich zo klaar voor vertrek naar die Heimat Duitsland (als je de kentekens van de auto’s moet geloven). Die zijn dus voor één of twee dagen komen zeevissen denk ik. De vangst lijkt wel aardig te zijn maar of ze de kosten er uit krijgen? Ach… het zal wel hobby zijn enne… dan mag het best wat kosten tóch?
Daarbij beleven ze er ongetwijfeld ook veel plezier aan.

Nog ruim voor 8 uur hebben we de kampwinkel in het vizier die dus nog niet open is en dus hebben we nog maar even verder rondgekeken op de camping. De broodjes waren warm (bakken ze zelf af) maar niet écht goedkoop. Ook niet zo verwonderlijk natuurlijk. Per stuk tellen we DK 4,75 (€ 0,64) neer.
De bedoeling van de tweede dag is dat we ’s-avonds in Sandnes zullen zijn voor de volgende overnachting op camping Vølstadskogen. Belangrijkste activiteit is dus om tegen 09:30 uur (een uur voor de afvaart) bij de haven van Hanstholm in te checken voor de overtocht met Masterferries naar het Noorse Kristiansand. De boot vaart uit met een kwartiertje vertraging rond 10:45 uur. Op diverse internetfora hebben we al wel gelezen over vrij “onrustige” overtochten met Masterferries vanwege het type/grootte boot. Wij waren hier dus op voorbereid en hebben allemaal een reistabletje genomen voor aanvang van de overtocht. Nicolette heeft zo’n tabletje sowieso nodig vanwege reisziekte maar, omdat we na de overtocht ook nog zo’n 221 km moeten rijden lijkt het ons verstandig om allemaal het risico op misselijkheid e.d. zoveel mogelijk te beperken. Dat was géén verkeerde ingeving! Goed en wel uit de haven schommelde de boot er al lustig op los en al gauw kwamen we golven van 1,5 tot 2 meter hoogte tegen. De kapitein vertelde in het begin nog een verhaaltje over veiligheid, snelheid e.d. maar al gauw moest hij z’n verhaal wat aanpassen omdat hij had besloten dat we een wat andere koers zouden gaan varen om zodoende minder last te hebben van de golven. De snelheid van 64 km/h werd ook niet gehaald en omdat we ook een iets gewijzigde koers vaarden werd de aankomsttijd een ruim half uurtje later. Ondertussen werden er wel de bekende kotszakken uitgedeeld (waarvan ook écht wel gebruik werd gemaakt) en gratis reisziektetabletjes. Onderweg hoorden we ook regelmatig alle flessen drank in de winkel aan boord tegen elkaar aan slaan. Best een leuk gehoor overigens. Ondanks al dit ongerief hebben wij het er goed vanaf gebracht. Géén misselijkheid of iets dergelijks en mede door het snelle “lossen” viel het met de tijd ook nog wel mee. Wij hadden erop gerekend dat we tegen 13:00 uur weer zouden rijden (een half uur ingepland voor het “lossen”) maar om 13:10 uur reden we alweer van de boot af. Viel ons al met al dus niet eens echt tegen. Waren gewoon goed voorbereid.
Na de eerste 125 km in Noorwegen gereden te hebben zijn we eerst eens lekker gaan picknicken. De koffie smaakt dan nog goed en de broodjes zijn ook zo op. We hebben ook naar de camping gebeld dat we er niet voor 17:00 uur zouden zijn (dat was ons in de bevestigingsmail gevraagd). Hier blijkt ook dat van de 5 mobiele telefoons (of wekkers) de exemplaren met T-Mobile en Orange wél werken en die met Telfort niet kunnen bellen (wél ontvangen). Dat blijkt vervolgens de hele reis zo te zijn. Moeten we bij thuiskomst dus maar eens uitzoeken want dat werkt natuurlijk niet echt prettig.
Uiteindelijk zijn we om 18:00 uur op de camping (hadden we vanuit huis gereserveerd). Viel nog niet eens tegen. Hard rijden in Noorwegen is er niet bij en “snel”wegen zie je er ook amper maar deze weg (de E 39) rijdt toch best comfortabel. Onderweg komen we twee (onbemande) tolpoortjes tegen waar je met munten kunt betalen of een ticket kunt “trekken” om later te betalen (bij o.a. postkantoor en Esso benzinepomp – hierover later, op dag 6 meer). Onze schulden bedragen hier NOK 25 (€ 3,10) en NOK 13 (€ 1,61). Omdat wij géén Noors muntgeld hebben kiezen we dus voor optie “2”... “later betalen”. Op de camping is 
hut 3 voor ons gereserveerd. Kosten in totaal voor 2 nachten zijn NOK 1720 (€ 213,45) Prima hut in geheel Noorse ambiance. Gras op het dak (heerlijk koel) en ruim. De camping is meer voetbalveld (zonder spelers) en “bos”. Het is er rustig en goed onderhouden. Snel weer een thuis klaargemaakte maaltijd warm gemaakt (de laatste) en weer lekker buiten gegeten. Het is inmiddels ook al ruim 20 graden. Na de maaltijd op zoek naar een “super” (die we gelukkig dichtbij vonden) voor de broodnodige zuivel(toetjes) en om alvast te zien waar we morgen ons (vele) brood vandaan kunnen halen. De reden dat we hier 2 nachten verblijven is dat we van hieruit de Preikestolen/Lysefjord goed kunnen bezoeken (45 km) en dicht bij Stavanger zijn waar we doorheen moeten op weg naar de volgende gereserveerde camping in de buurt van Bergen. Mooi centraal dus. (bijna 5 uur gereden over 221 km. incl. lunchpauze is gemiddeld 46 km/h)
’s-Avonds lekker op tijd naar bed want morgen wacht de beklimming naar de Preikestolen. Schijnt een pittige “tippel” te zijn voor ons ongeoefende klimmers. Ook op diverse plaatsen gelezen dat je hier “vroeg” aan moet beginnen in verband met mogelijke drukte maarja… wat is vroeg? De Rema 1000 in Sandnes gaat om 09:00 uur open dus… de wekker wordt ingesteld op …07:00 uur.

Dag 3 - woensdag 23 juli 2008.

07:00 uur dus. Mooie tijd om op te staan en lekker te gaan genieten van de rust en de zon die al flink z’n best doet om er een mooie dag van te maken. Dat màg ook wel want we hebben géén uitwijkmogelijkheden om de tocht naar de Preikestolen eventueel uit te stellen. Het moét vandaag gaan gebeuren!
Om 09:00 uur staan we (Luuk, Iris en Fred) voor de deur van de 
Rema1000. Héérlijk warm brood (Sandnes ulf) voor NOK 17 (€ 2,11) een mooie prijs voor zo’n brood. Thuis betalen we meer. De bolletjes (rundstykker løse) kosten hier maar NOK 1,5 (€ 0,19). Een paar minuten later zitten we aan de picknicktafel die bij de hut staat in de zon te ontbijten. Koffie, thee, jus d’orange, warme broodjes… alléén geen eitje. De koffie voor op de Preikestolen zit ook al in de thermosfles en de lunchpakketjes zijn ook snel gemaakt om “vroeg” op weg te gaan naar de Preikestolen. Om 09:30 uur zitten we in de auto en 28 km later staan we bij de boot in Lauvik voor de overtocht over de Lysefjord. Kosten – NOK 55 (€ 6,83) voor de auto (incl. chauffeur) NOK 23 (€ 2,85) per volwassene en NOK 11 (€ 1,37) per kind. Als we van de boot afrijden moeten we nog 17 km moeten rijden voor we de parkeerplaats van de Preikestolen bereiken. De parkeerplaatsen staan al behoorlijk vol. Het is dan inmiddels ook al 10:50 uur. Niet écht vroeg meer dus… en, het begint ook al flink warm te worden.
Nouja, het is in ieder geval helder en àls we boven zijn dan hebben we in ieder geval een mooi weids uitzicht.
Preikestolen… een verhaal apart! Bij de eerste voorbereidingen (al jaren geleden dus) kwamen we de plaatjes al tegen. Daar wil je heen als je naar Noorwegen gaat. Dat moét je gezien hebben (vond ik). Als je dan uiteindelijk een rijtje bezienswaardigheden op papier hebt waar je langs wilt en blijkt dat de Preikestolen heel goed in de route in te passen is dan is dat héél fijn. Wij hoefden er niet voor om te rijden of zo, het kost verder niets en levert alléén maar voldoening en mooie plaatjes op. Oké, het weer moet mee zitten, je moet goed schoeisel hebben, het kost je een vakantiedag en veel energie maar verder? Niets! Feit is dat je "moet" zorgen dat je er eerder bent als wij waren en je mag hopen dat het ook niet veel warmer is dan de 23 graden die wij hadden. Dat is al flink zweten hoor! De tocht gaat grotendeels over (vastliggend) rots en gesteente. Je moet elke stap die je zet goed kijken waar je ‘m zet en vooral ook voor-, achter-, zij- en tegenliggers in de gaten houden. Kinderen zwerven overal door en langs, honden lopen rustig (aangelijnd) mee, andere ongeoefenden kun je bijhouden of zelfs voorbij (om ze vervolgens bij je eerstvolgende stop weer voor te moeten laten), ouders met kinderen in draag-rugzak extra in de gaten houden (met veel respect gedaan) en, gelukkig houden de meeste toeristen zich wel aan de fatsoensnormen maar… er zijn er bij… Sommigen schieten ongeduldig langs je heen met “bepakking” en snijden je de pas af. Het lijkt soms wel een snelweg in Nederland waar bumperkleven en rechts inhalen gewoonte begint te worden. Je komt er ook heel veel nationaliteiten tegen. Vele talen waarvan ik geen idee had waar ik ze zou moeten plaatsen maar op de wegen zijn inmiddels ook Polen, Tsjechen en Russen géén bijzonderheid meer. In de mooiste auto’s rijden ze. Maargoed… ik dwaal af…
...de klim naar boven (wij deden het beiden met 1 wandelstok) kostte ons flink wat energie en doorzettingsvermogen. Ongeoefend ja… daar zijn we ons nu wel van bewust en de warmte… Maar… éénmaal boven….. weet je niet wat je ziet! Een geweldige ervaring (en overwinning!) die je niet snel zult vergeten. Overigens moet je boven nog “even” over een richeltje heen waar maar één persoon tegelijk over kan. Kans dus dat er van twee kanten rijen wachtenden ontstaan (en irritaties). Boven was het weer dus weer “schitterend” en hebben we heerlijk de broodjes en andere lekkernijen opgepeuzeld. Koffie en water erbij… héérlijk! Veel foto’s gemaakt ook maar het vele (tegen)zonlicht was hierbij niet ideaal. Je staat er op een bijna “vlak” plateau van 25 x 25 meter op 604 meter boven de Lysefjord. Géén hek er omheen en je ziet velen even “op de buik” naar voren schuiven voor een blik over de rand! Fantastisch hoor! Na een uurtje boven heb je het wel weer gehad. De tocht naar beneden wacht en zal ons óók de nodige energie en moeite kosten. Steeds weer denk je er “bijna” te zijn maar… dat is natuurlijk maar één keer écht zo. We hebben wel tijdens de afdaling een half uurtje met de voeten in een bergmeertje gezeten. Heerlijke afkoeling! Een groep Franse jongeren vermaakte zich er lekker zwemmend ook een tijd. Maar, er komt een moment dat je verder moet hè? Uiteindelijk zijn we tegen 17:10 uur beneden en hebben daar lekker een koude, calorie-arme cola genomen en een tijdje met een Nederlander gepraat die op de Preikestolen camping stond en per fiets was komen verkennen of ie überhaupt de tocht naar de top per voet zou ondernemen.
In principe kunnen we het iedereen aanraden die goed ter been is en goed schoeisel heeft. Je loopt in totaal bijna 8 km waarover je in ieder geval ongeveer 4 uur doet. Het is een belevenis die je niet snel vergeet. Je moet je alleen wel goed voorbereiden (warmte, drinken, mentaal) en… zorgen dat je er vroeg bent! Laten we zeggen zo tegen 08:00 uur!!!
Om 17:50 uur zijn we weer zover dat we de terugreis kunnen aanvaarden. Zelfde route als vanochtend met zelfde overtocht en dus de zelfde prijzen. Om 19:10 uur zijn we terug in Sandnes en gaan we (voor het eerst) een snelle hap à la minute in elkaar zetten. Is niet zo moeilijk voor mij. Ben in het dagelijks leven kok dus… Emile heeft belooft NIET te zullen koken maar daarvoor de complete afwas voor zijn rekening te nemen. Met beide regelingen zijn we allemaal blij!

Bedtijd is vandaag tegen 23:00 uur. De avond grotendeels lekker buiten doorgebracht en de plannen voor de volgende dag doorgenomen. “Gelukkig” kunnen we pas om 09:00 uur broodjes halen morgen dus opstaan om…?


Dag 4 - donderdag 24 juli 2008.

Ik sta die dag op om 07:20 uur en verwachtte behoorlijk spierpijn te hebben maar… nee… amper last van de kuit- en liesspieren. Dàt valt dus méé!
Luuk en Iris gaan weer mee naar de “super” waar het “Sandnes ulf” bovenaan het boodschappenlijstje staat. We zijn er nu ook achter dat “skummet kulturmelk” een heerlijke vervanger is voor onze karnemelk. Daar blijven Nicolette en ik deze vakantie dus ook volop van genieten.
Om 09:45 uur vertrekken we richting Bergen. Daarvoor zullen we twee keer een overtocht per boot moeten maken en hoeveel extra tijd we daarmee kwijt zullen zijn weten we dan nog niet. Die ervaring missen we nog.
Na 42 km rijden we de eerste veerboot (richting Arsvagen) al op (bijna 3 kwartier over gereden). Kosten hiervoor zijn voor een auto met chauffeur NOK 143 (€ 17,75), per volwassene NOK 31 (€ 3,85) en per kind NOK 15 (€ 1,86).
Na zo’n 20 minuten zijn we “over” en kunnen we verder. Moeten dan nog ergens NOK 85 (€ 10,55) tol betalen en rijden dan 113 km voor we de volgende veerboot oprijden. Mooie wegen hier met toch weinig verkeer ondanks dat dit de weg naar Bergen is.
Om 12:40 uur zijn we bij de boot die dan om 12:55 uur vertrekt. Na 35 minuten varen zijn we dan in Halljem. Voor een auto met chauffeur ben je dan NOK 177 (€ 21,97) kwijt, voor een volwassene NOK 48 (€ 5,96) voor een kind NOK 24 (€ 2,98).
Een uur later (in totaal in iets minder dan 5 uur) zijn we dan al (via de buitenwijken van Bergen) in onze gereserveerde hut op 
camping Lone in Haukeland (20 km buiten Bergen).
We hebben een 
6-persoons cabin gehuurd, de grootste en mooiste op de camping voor 3 nachten (kosten 3 x NOK 1100 = € 409,53). De camping ligt direct achter het Shell tankstation en er zijn 2 supermarkten op 2-3 minuten loopafstand van de campingpoort. De receptie ben je overigens meestal al voorbij voor je er erg in hebt maar, dat vinden wij (die daar vanaf onze veranda mooi zicht op hebben) niet erg. Je ziet er bijna iedereen “zoeken” naar de receptie.
Omdat we nog vroeg zijn en ook boodschappen nodig hebben gaan we dus op zoek naar geld maar…. het is ook warm en dus gaan Luuk en Iris het meertje in wat aan de camping ligt. Ze vermaken zich prima in het frisse, heldere water.
We splitsen ons dus op in verschillende “koppels” om zo efficiënt mogelijk de dag verder in te vullen. Désirée en Emile gaan geld halen (bij de bank op het grote winkelcentrum net voor Arna – bij de campingpoort “rechtsaf”) en na het boodschappen doen kan ik me met het avondmaal gaan bezig houden maar… we komen die dag uit op een “snelle hap” die we halen bij het campingrestaurant (soort lunchroom).
Fijn want… het is écht warm. Ruim 30 graden nu en de komende dagen.
Na het eten duiken de jongsten nogmaals het water in en gaan de anderen de camping verkennen. Het wordt laat die avond. Wat ook opvalt is dat het lang licht blijft en… daar is met deze temperaturen niets mis mee.
Het plan voor de volgende dag is om met de streekbus naar de stad Bergen te gaan. Lekker aan het water en… mooi weer dus! Misschien wel wat té warm?
Om 24:00 uur is het bedtijd.
Het is mooi geweest! Écht mooi...

Dag 5 – vrijdag 25 juli 2008.


Om 07:30 uur staan we (allemaal) op omdat we vandaag Bergen willen bekijken. Het was een warme nacht waarin Nicolette en Iris halverwege de nacht naar beneden zijn gekomen om daar op de banken verder proberen te slapen. De hut is erg leuk en gezellig ingericht maar de extra lage bovenverdieping is op deze warme dagen toch wel erg warm maar… we klagen maar niet want wie heeft zulk mooi weer tijdens z’n eerste Noorwegen-vakantie? Dat bedoel ik maar…. wij dus wél!
Brood en andere ontbijt/lunch boodschappen zijn hier snel gehaald (broodjes voor NOK 1,95 bij de Spar = € 0,24) en iets na 09:30 uur staan we aan de overkant van de straat met een man of 15 te wachten op de bus richting Bergen. Of onze chauffeur het nou niet goed begrepen had of welke andere reden er ook was… feit blijft dat we voor maar 3 volwassenen de heenreis betaald hebben. NOK 19 per volwassene (€ 2,36). Volgens het dienstrooster zouden we ergens halverwege moeten overstappen maar… daar hebben we niets van gemerkt. De bus zat overigens uiteindelijk wel helemaal vol en op weg naar Bergen kwamen er ook nog (vooral bij de diverse campings) passagiers bij. Waarschijnlijk rijdt een volle bus dan gewoon door naar de eindbestemming want overstappen heeft dan niet zoveel zin. Een goed half uur later sta je dan midden in het centrum van de stad en zonder parkeerproblematiek. Da’s ook wel eens fijn! Op een plattegrondje (bij de campingreceptie gratis te verkrijgen) eerst even bekeken waar de vismarkt precies ligt en die kant dan maar opgelopen.
Bergen is gelukkig niet écht heel groot. “Gelukkig” omdat het slenteren door zo’n warme stad niet door iedereen als aangenaam word ervaren. Natuurlijk is er veel water want de stad ligt aan een baai en dat veraangenaamd het verblijf hier op deze dag wél.
De vismarkt is klein en puur toeristisch maar wél leuk. Voor ons is het de eerste plaats waar volop souvenirs worden aangeboden en dus zijn we daar wel wat tijd aan kwijt net zoals aan de markt met z’n verse vis. Zalm is natuurlijk hét handelsmerk hier maar ook walvis word ons regelmatig aangeboden om te proeven. Dat hebben we dan ook maar even gedaan. Héél kleine stukjes hoor! Na de souvenirs en vis zijn we het oude stadsgedeelte gaan bekijken. Erg mooi hoor!
Bryggen heet dat stadsdeel en het is vooral bekend van de oude houten huisjes aan de kade die je overigens vanaf de vismarkt ziet liggen. In dit deel staan nog wat écht oude huisjes die inmiddels op de UNESCO-lijst van Wereld Cultuur Erfgoed staan. Ga vooral de steegjes in tussen die huisjes en je komt achter de huizen waar het ook erg mooi is en waar je rustig je zelf meegebrachte lunch kunt nuttigen (lekker in de schaduw!)
De huisjes zelf zijn nu voornamelijk in gebruik voor horecadoeleinden én …souvenirshops. Weer souvenirs kijken dus. Noorse truien, trollen, rendierhuiden… Over het algemeen lijkt ook de souvenirhandel hier aardige kwaliteit te leveren. Natuurlijk is en blijft het “handel” maar toch…
Onze kinderen hadden ieder NOK 150 vakantiegeld gekregen en kregen hier toch wel de smaak te pakken. Nicolette is geslaagd voor een Noorse schoolagenda. In Nederland zijn er rond de zomervakantie wel 20 of 30 soorten verkrijgbaar maar dat is in Noorwegen wel even anders. Eén leerlingenagenda en één docentenagenda kwamen we steeds tegen en dan zónder plaatjes of andere onnodige opsmuk. Héél eenvoudig dus en eigenlijk precies passend bij Nicolette. We hebben zelf voor wat aanvullende (eland-)stickers gezorgd en dat is het dan geworden. We hebben hier rustig de tijd genomen en zijn daarna via de vismarkt weer naar de grote winkelstraat gelopen. Daar zijn we “uit elkaar” gegaan omdat, zoals al eerder gezegd, niet iedereen de behoefte heeft om “alle winkels” te bekijken. Met Luuk ben ik op de rand van een waterpartij/beeld gaan zitten waar we samen (met veel anderen) hebben genoten van de zon/schaduw, mensen kijken/fotograferen en straatmuzikanten. "Sfeer proeven” zullen we maar zeggen.
Na zo’n anderhalf uur komen we weer samen met een sixpack halve liters Coco-Cola. Ja, de prijzen hier daar kunnen we nog niet zo goed aan wennen. Maargoed, zo’n sixpack uit de supermarkt kan ook prima. Overigens kon je op de vismarkt ook vers-ogende (verpakte) broodjes vis (zalm/garnalen) kopen voor NOK 80 tot NOK 100 (€ 9,93 - € 12,41). Zoals gezegd zagen ze er vers uit en ze waren zeker niet klein. Als je gek op vis bent moet je dat volgens mij gewoon doen! Al met al hebben we ons prima vermaakt in deze mooie stad waar nog véél meer te doen is maar waar we verder geen zin meer in hebben.
Eventueel kunnen we morgen terug komen omdat we twee volle dagen “gereserveerd” hebben voor Bergen maar…. zoals het er nu uitziet blijven we morgen lekker op de camping. Kinderen willen graag het water in enne… opnieuw shoppen met die warmte? Ik denk dat ik het al wel weet maar… we kunnen altijd nog morgenochtend beslissen en/of evt. gescheiden “op pad” gaan. Ja, natuurlijk kunnen we musea gaan bezoeken en/of met de Fløibanen de stad van bovenaf bekijken maar… we verwachten nog wel meer spectaculaire uitzichten (na Preikestolen) hier in Noorwegen dus of dit voor ons zo zinvol is?
De bus terug vinden is (voor ons) nog niet zo eenvoudig gebleken! Al met al een half uurtje rond gelopen maar toen konden we weer lekker zitten. Ook in de bus was het natuurlijk warm maar ach… een half uurtje en dan weer lekker op onze veranda! De chauffeur die ons weer terug bracht begreep wél dat we ook drie kinderen bij ons hadden en bij hem mochten we NOK 93 afrekenen. Per kind dus NOK 12 (€ 1,49). Normaal zou ons een retourtje voor 3 volwassenen en 3 kinderen dus € 23,08 kosten. Ik denk dat we, inclusief benzine en parkeerkosten voor 2 auto’s, ongeveer evenveel kwijt waren geweest als we met eigen auto waren gegaan. Nu konden we echter ontspannen op de héén- en terugreis maar.. moesten wél op zoek naar een bus die ons weer terug zou brengen… Uitstappen (tegen 17:30 uur) bij “onze” camping en gelijk langs de super voor fris/food en ijs! Nou, feest tóch? Gelijk na het ijs zijn we de kids weer kwijt. Die liggen te spartelen in het meertje samen met andere Nederlandse en Finse kinderen.
Aan mij weer de eer om voor het eten te zorgen. Snel kokkerellen dus waarna Emile weer de afwas mag doen (hihi). Zodra de kinderen klaar zijn met eten zijn ze weer weg en lijken niet genoeg te kunnen krijgen van het verkoelende water. Niet zo gek ook want ook ’s-avonds blijft het nog lang warm en licht. Op teletekst zien we dat het 30-32 graden moet zijn geweest. Pfff… Tegen middernacht gaan we toch maar naar bed want ja… wat moet je anders? Wél hebben we al besloten om de volgende dag niet weer naar Bergen te gaan. Misschien even shoppen in het naburige winkelcentrum maar verder vooral relaxen en waterpret.

Dag 6 - zaterdag 26 juli 2008.

...en wederom "beloofd" het een warme dag te worden. De voorspellingen geven 28-30 graden aan. Om 08:00 uur staan we op en halen weer broodjes "om de hoek". Alles rustig aan vandaag. Ontbijten..., koffie drinken..., ...lunchen...
Héél relaxed dus vandaag. Na het middagmaal peilen we even wie er mee wil naar het winkelcentrum en dat blijken toch nog vier man te zijn. Emile en Luuk blijven achter maar... de anderen blijven ook niet lang weg. We hebben wel het héle winkelcentrum bekeken en de nodige boodschappen "gescoord" inklusief weer NOK 6000 "vakantiegeld" én een leuk jasje voor Iris. Van NOK 299 nu voor NOK 30! Als dàt geen koopje is! (€ 3,73!). Onderweg komen we bij een Esso benzinestation langs waar we onze Noorse belastingschuld (van de tolpoortjes) zouden kunnen inlossen... (2 maal € 4,71). Wij, brave Hollanders dus met de portemonnee én tolkaartjes in de hand naar de kassa waar ons te verstaan werd gegeven dat we om déze kaartjes te kunnen betalen toch écht naar Bergen terug moesten. Bergen hoorde nog bij het (belasting)district waarin wij onze schuld hadden opgelopen en betalen kan niet in een ander district. Het is maar dat u het weet. Wij zijn NIET terug gegaan... 
Om 15:30 uur zitten we alweer bij onze hut waar we de hele dag wel schaduw hebben omdat we helemaal rondom kunnen (vrijstaand). De warme maaltijd vullen we deze warme dagen steeds aan met rauwkost en gelukkig eten ook de kinderen goed mee. Macaroni vandaag... dat gaat er altijd wel in. In de avond gaan we toch eerst even de hut opruimen en de tassen zoveel mogelijk weer inpakken want morgen gaan we weer verder. We gaan dan naar Lærdal en hoeven geen haast te maken omdat het maar 244 km is inclusief een "omweg" via de waterval van Steindalen. De waterval moet makkelijk bereikbaar zijn en je kunt er achterlangs lopen. Dat is natuurlijk wel een leuke afwisseling op zo'n rit maar goed... na het "pakken" gaan we weer een lange en warme avond buiten tegemoet die we tegen 23:30 uur afsluiten. De kinderen zijn tussendoor natuurlijk ook weer het water in geweest en zullen hopelijk ook lekker slapen.

Dag 7 - zondag 27 juli 2008.

Aan het eind van deze dag hebben we de eerste week er alweer op zitten. Gaat snel hoor! Tegen 07:30 uur staan we op en bakken we zelf broodjes. Die lucht... héérlijk! Ook maken we allemaal een lunchpakketje want we gaan dus reizen vandaag. Om 09:30 uur vertrekken we richting Steindalen. 59 km later (uurtje rijden) zijn we al bij de waterval die inderdaad gewoon naast de weg ligt. Klein klimmetje en je staat achter de waterval. Iedere keer weer indrukwekkend hoeveel water er zo naar beneden komt. Dag in dag uit.... waar komt dat toch allemaal vandaan?
We brengen drie kwartier door bij de "val" en de souvenirshops aan de weg en gaan dan nog even lekker aan de koffie. Het begint ook alweer warm te worden. Heb je bij de waterval natuurlijk geen last van maar, het is wel te merken dat het weer een mooie zomerse dag word. Om 11:15 uur gaan we weer rijden. Lekker rustig aan... kan in Noorwegen ook haast niet anders...
Net vóór Lærdal duiken we de Lærdaltunnel in die met z'n 24,5 km de langste tunnel van de wereld is. Onderweg kom je daar drie "koepels" tegen die blauw/groen/blauw verlicht zijn. Dat is om de aandacht er een beetje bij te houden want ja... 24,5 km is natuurlijk best een eind! Net buiten de tunnel duikt Lærdal op. De camping (Lærdal Ferie- og Fritidspark) is er goed aangegeven en bij de receptie worden we door de eigenaar in het Nederlands te woord gestaan (het is dan 15:00 uur en we zijn dan 244 km verder). Er komen hier zoveel landgenoten dat hij zelf maar Nederlands is gaan spreken ;-)
Wij krijgen de "hut" direct bij de in-/uitgang. Dat zijn gewoon vakantiehuisjes hoor! Niks "hut". Ze zien er zo goed als nieuw uit en de ruimte is er ook voldoende voor 6 personen. Er zijn 5 bedden en een slaapbank in de huiskamer waardoor Emile dus weer de grootste slaapkamer heeft. Het is er schoon en netjes. Alles van hout en in mooie lichte "Noorse" kleuren en een fijne douche. Ja! hier houden we het wel een week uit. Ook hier kunnen we de hele dag wel ergens rondom het huisje in de schaduw vertoeven... het is ondertussen weer zo rond de 30 graden dus... dat komt goed uit.
We richten onze villa snel in waarna de kinderen het water opzoeken. Een strandje wat niet het mooiste strandje is maar... ze vermaken zich er prima. De plaatselijke bevolking komt hier ook genieten van het verfrissende water. Voor de warme maaltijd hadden we alles bij ons dus dat is ook zo geregeld. "Vroeg" gegeten deze dag waarna we even het dorpje in wandelen. Lærdal bestaat ook voor een deel nog uit heel oude houten huizen die net als in Bergen op de UNESCO-lijst van Wereld Cultuur Erfgoed staan. Écht héél mooi daar! De zon schijnt ook nog eens heel laag over Lærdal en het ligt er dan allemaal heel mooi bij. We bekijken het wijkje op ons gemak en doen dat ook bij het Lindstrom Hotel. Óók heel mooi! Het "nieuwe" centrum is niet echt mooi. We zien er wel twee supermarkten (voor de broodjes morgen) en het Norsk Villakssenter (Noorse Wilde Zalm Centrum). Hier is o.a. een museum, film over de zalmtrek en een visrestaurant.
Als we terug lopen naar de camping zien we dat het (om 22:00 uur) nog steeds 26 graden is én licht! De komende week zal dus wel lang duren! Da's mooi want er is genoeg in de omgeving te doen maar... dat zien we de komende dagen dan wel. Bij terugkeer bij onze hut nemens we eerst maar een lekkere borrel. Een toost op de vakantie in Noorwegen. De kinderen springen achter elkaar onder de douche en gaan ook laat naar bed. Tegen middernacht is het onze beurt. Morgen maar uitslapen dan?

Dag 8 - maandag 28 juli 2008.

Ja hoor.... het is ons gelukt om allemaal tot 09:00 uur te blijven liggen. Heerlijk gevoel hoor als je weet dat je een hele week op één plaats blijft en de "hut" er ook echt prima uitziet op een mooi vakantiepark. Véél Nederlanders op de camping, véél campers ook en dagelijks veel wisselingen in het aangrenzende motel. De "stadswandeling" van gisteravond heeft ervoor gezorgd dat we nu "blindelings" de broodjes in de supermarkt kunnen vinden. Ze kosten hier NOK 5 per stuk (€ 0,62).
Het enige wat we die dag nog doen (buiten alle "normale" activiteiten) is boodschappen en luieren. Het warme weer blijft ook nu weer lekker bij ons en 's middags is het dus "gewoon weer" 30 graden. Wat wil je nog meer? Dát is vakantie!

Dag 9 - dinsdag 29 juli 2008.

Vandaag staan we om 08:00 uur op en zitten om 10:30 uur in de auto. Op weg naar de Aurlandsvegen (de oude weg van Lærdal naar Aurland - de RV 243 ofwel de "sneeuwweg"). Een werkelijk geweldig mooie ervaring déze weg! Smal, hoog, bochtig, veel watervallen en veel sneeuw. Je weet vaak niet waar je moet kijken en regelmatig gaat de auto naar de kant van de weg om in de sneeuw te stoeien en/of foto's te maken van de mooie vergezichten. Ook heel mooi natuurlijk met dit zonnige weer en we rijden rustig aan door naar Aurland waar we in een baai van het fjord met de plaatselijke bevolking een tijdje genieten van het lekkere frisse water. Er is hier een beschermd strandje aangelegd met b.v. toiletvoorzieningen. Onze "eigen" broodjes en koffie smaken ook hier weer best en na een tijdje gaan we verder richting Flåm.
Flåm staat bekend door z'n toeristische trein, de Flåmsbana, maar... wij hebben begrepen dat de weg langs deze spoorbaan minstens net zo mooi schijnt te zijn. Wij zijn dus met de auto "omhoog" gegaan en hebben hier ook genoten maar... ik moet zeggen dat als ik het voor het zeggen had.... dan zou ik het verbieden om hier per auto naar boven te gaan. Er zijn flink wat fietsers én wandelaars onderweg maar ook auto's die weer terug komen en dan is het tóch een soms riskante weg/onderneming. Het is gewoon een attractie van formaat. De spoorweg is één van de steilste trajecten ter wereld, met een stijging van 865,5 meter over 20 kilometer lengte. Ook hier weer een geweldige waterval naast het spoor en, of de weg ernaast nou net zo mooi is kunnen wij dus niet bevestigen maar, feit is wel dat we de laatste 4 kilometer (vanaf Birke) niet meer hebben gereden. De weg gaat dan over in een onverhard gedeelte (een zandpad dus) en het idee dat we ook hier weer van alles en nog wat als tegenligger kunnen verwachten doet ons besluiten niet verder te gaan. Rustig aan terug dus en nogmaals genieten van de deze mooie weg.
Terug naar Lærdal gaan we toch maar weer door de Lærdaltunnel. Dan begrijp je gelijk weer waarom ze die aangelegd hebben. Dit tochtje is toch écht heel wat sneller dan de sneeuwweg. Wat een voorruitgang voor deze omgeving.
Om 16:20 uur komen we weer "thuis". 123 km hebben we vandaag gereden en... het ziet er naar uit dat we vanavond wat afkoeling gaan krijgen... De lucht kleurt gelig en het voelt broeierig warm. We eten laat vandaag en als alles weer opgeruimd en schoon is dan krijgen we een stortbui van bijna een uur die "alles" blank zet. Wij blij dat we in een huisje zitten! De afkoeling is een feit en de rest van de avond is het lekker aangenaam qua temperatuur. Om middernacht kruipen wij als laatsten weer de slaapzak in. Wéér een héérlijke dag gehad!

Dag 10 - woensdag 30 juli 2008.

Uitgeslapen staan we tegen kwart voor 08:45 uur op. Vanochtend gaat alles in slow-motion. Géén plannen voor vandaag dus opnieuw rust. Het is afwisselend zonnig/bewolkt en de temperatuur schommelt tussen de 20 en 30 graden. In de ochtend is het wél zonnig maar laat de temperatuur het toch wat afweten. Désirée en Emile gaan in de ochtend met de kinderen Lærdal nog eens bekijken en wat kleine boodschappen doen. Ook souvenirs worden eens "goed onder de loupe" genomen.
's-Middags breekt de zon weer volledig door en is het ineens weer ruim 28 graden en... aan het eind van de middag is de zon "verdwenen" maar de temperatuur aangenaam. Alles dus op ons gemak gedaan deze dag en ook het avondeten (pannenkoeken) kunnen we, op ons gemak, weer lekker buiten op de skottel klaarmaken. Fijn hoor om zo buiten te kunnen kokkerellen. Géén "gestink" binnen en lekker relaxed.
Tegen 19:45 uur zien we dan vanuit de donkere wolken verderop toch de regen onze kant uit komen. Een mooi gezicht omdat wij het toch nog een tijdje droog houden maar iets verderop de regen wél zien neerdalen. Uiteindelijk ontkomen wij ook niet aan het hemelwater. Dat wordt dan de tweede avond binnen. We kunnen de ramen nog wel lekker open laten maar buiten zitten is er even niet bij. Binnen worden de spelletjes en wegenkaarten weer opgezocht en een fles meegebrachte rode wijn (met dank aan Erdal) "soldaat" gemaakt. Ook loop ik de foto's op m'n digitale camera nog even door en selecteer de mindere exemplaren om te verwijderen om ruimte te maken op de geheugenkaart. Zitten mooie "zonnige" plaatjes bij... We gaan vroeg naar bed. 23:30 uur. Er zat niet meer wijn in de fles en ach... het was ook wel weer mooi geweest zo.

Dag 11 - donderdag 31 juli 2008.

Vandaag gaan we weer wandelen en de stavkirke van Borgund bekijken. Om 08.20 uur staan we op want haast hoeven we niet te maken. De attracties zijn dicht in de buurt van Lærdal. We besluiten om eerst het "zware" gedeelte van deze excursiedag maar te gaan doen. Nouja... een historische wandeling van 13,5 kilometer "langs" water. Dat kon volgens ons dus niet anders zijn dan een vlakke wandeling zijn omdat water niet ineens sterk in hoogte wisselt (watervallen nagelaten dan).
Om 10.20 uur vertrekken we naar de startplaats van de wandeling (foto met route - klik op de foto en zoom in) en 21 km verder zijn we (om 10:55 uur) bij de startplaats van onze wandeling (dit is een ruime parkeerplaats). Het weer lijkt aangenaam voor deze tocht maar het blijkt toch ook wel weer broeierig warm te zijn. Dat krijg je natuurlijk wanneer het zonnig weer is in een zo vochtige omgeving.
De eerste kilometer valt (sommige onder ons) erg tegen. Tegen verwachting in is het weer een flinke klim naar boven. Van andere camping-bewoners hadden we al wel gehoord dat zij op die eerste kilometer de moed hadden opgegeven en weer terug waren gegaan maar wij wilden toch even verder kijken. Zo kon het toch moeilijk 13,5 kilometer verder gaan? De weg was redelijk goed begaanbaar maar al met al was het toch flink zweten en afzien. Na dat pittige eerste stuk werd het een stuk aangenamer om te lopen met soms toch wel weer stukken die minder prettig liepen maar.... al met al een leuke tocht met mooie uitzichten. Muggen zien (en voelen) we hiér wél! We hadden veel over muggen in Noorwegen gehoord en gelezen maar tot hier hebben wij ze niet echt gezien. Langs deze route en met dit weertype zijn ze echter wel in ruime mate aanwezig maar.. toch hebben we er niet eens zóveel hinder van.
Op een gegeven moment ben je dan weer bij de "hoofdweg" en moet je de straat (en water) oversteken. Voordat we dat doen gaan we eerst onze lunchpakketten verorberen en het nodige vocht tot ons nemen. Dat scheelt straks weer mee te sjouwen gewicht. Er is hier een nieuwe pick-nick plaats (asfalt-parkeerplaats) met banken. De bewegwijzering van deze route laat vanaf dat moment nogal wat te wensen over. Aan de overkant is het ook even zoeken "hoe verder" maar na opnieuw even flink klimmen zijn we weer op het juiste pad. Aan deze kant van de weg zijn duidelijk meer punten waarop je van de route kunt afwijken en je moet je er inderdaad steeds van overtuigen dat je de juiste afslaf neemt. Even een stukje de "verkeerde, andere" kant oplopen brengt vaak duidelijkheid. Er staan (of liggen) wel richtingsbordjes maar die kun je zelf alle kanten opdraaien of liggen gewoon naast de weg. Het pad hier is wel meer rotsachtig dan aan de andere kant maar (met goed schoeisel!!) is het goed te doen. Af en toe even een handje toesteken naar een medewandelaar(ster) en regelmatig pauze en een slokje water nemen is wel een vereiste.
De laatste 1-2 kilometer is het weer redelijk "vlak". Je ziet dan ineens de parkeerplaats met je auto weer maar... je loopt aan de "verkeerde kant" van de straat en moet dan nog even een stuk verder om het water (en de straat) weer over te kunnen steken. Wij vonden het al met al zeker de moeite waard maar voor ons had het wat frisser mogen zijn. De afstand was geen bezwaar, de klim uiteindelijk ook niet en over het algemeen is het pad goed begaanbaar. De bewegwijzering laat te wensen over maar... daar kom je wel uit. Over de historische achtergronden van deze route staan onderweg diverse borden met tekst, tekeningen en uitleg.
Terug bij de auto's zijn we blij, voldaan, vermoeid en hebben we het warm. Gelukkig hadden we koel water bij ons (nemen we altijd genoeg van mee) om ons hier even op te frissen. De wandelschoenen en -sokken weer verwisseld voor de gewone schoenen (héérlijk) en daarna (om 14:55 uur) op zoek naar Borgund. Dat blijkt maar 7 km rijden te zijn en alweer richting Lærdal te liggen (via een andere (om)weg).
Een modern ogend bezoekerscentrum/parkeerterrein ligt voor de stavkerk aan de overkant van de weg en laat geen vragen onbeantwoord wanneer je "alles" wilt weten over deze en andere stavkerken. Betalen voor het bezichtigen kan ook hier. Een gezinskaart voor ons vijven kost NOK 195 (€ 24,20) en Emile betaald als volwassene NOK 65 (€ 8,07). Ook souvenirs zijn er en er is een mogelijkheid om er wat te eten en drinken. Het is ons duidelijk dat wij hier niet in het hoogseizoen zijn maar eigenlijk vinden we het ook hier opvallend rustig. Mooie gelegenheid dus om de kerk (tijdens dit zonnige weer) eens goed te bekijken en ook mooie gelegenheid om foto's te maken. Het ziet er allemaal zeer verzorgd uit, zeker ook het kerkhof rondom de kerk. Naast deze oude stavkerk staat een "nieuwe", "moderne" kerk die zeker ook de moeite van het bekijken waard is. Ook zeer verzorgd en fotogeniek.
Wij hebben het na een uur wel weer gezien en verlangen naar ons buitenverblijf in Lærdal. Op weg naar Laerdal komen we weer door een met kersenboomgaarden gezegende omgeving. Die hadden we natuurlijk al eerder gezien maar nu was hét moment om toe te slaan! De verkoop, gewoon in stalletjes langs de weg, is erg verleidend en we nemen 1 kilo grote, volronde, donkerrode kersen mee voor NOK 80 (€ 9,93). Dat is niet niks natuurlijk maar........ zó lekker heb je nog nooit kersen gegeten! Écht niet! Óók niet in onze eigen Betuwe! Ze zijn écht héééérlijk hier! Niet te versmaden!
Om 16:40 uur zijn we dan weer "thuis" (in totaal 58 km gereden). Véél gezien, lekker gesnoept van de kersen, energie weer kwijt, zonnig weer, ....is dit Noorwegen? JA, DÍT is Noorwegen!
Lekker de tijd weer om het avondmaal voor te bereiden en weer lekker zalm gegeten. Gewoon in de oven die we buiten op tafel zetten. Gebakken aardappelen op de skottelbraai en een rauwkost. Eenvoudig, simpel, kost weinig tijd, smaakt heerlijk, (over kosten hebben we het even niet) en ...Herman den Blijker zou er z'n vingers bij opeten (kan ik uit eigen ervaring vertellen).
De avond beloofd ook nog wat moois voor ons in petto te hebben. De zon gaat op spectaculaire wijze "onder" en laat ons lange tijd genieten van de orange kleuren waarmee dat gepaard gaat. Veel fotograferende camping-bewoners staan dan, net als ik, ook geruime tijd aan de waterkant van de Sognefjord om dit "spectakel", meestal digitaal, vast te leggen. Mooi hoor! Zo ken je het van de plaatjes...
Na deze "ondergang" blijft het aangenaam warm. Iedereen geniet weer van een lange avond buiten zijn en pas tegen middernacht word het, met het sluiten van de ogen, donker.

Dag 12 - vrijdag 1 augustus 2008.

Vandaag houden we het weer rustig. Opgestaan om 08:15 uur laten we het ontbijt langzaamaan overlopen in het koffieuurtje en, voor Désirée het wasuurtje. Emile plant voor de middag een korte wandeling langs een berg in Lærdal naar de waterval van Lærdal waarbij hij bij het Lakscenter hoopt uit te komen en de kinderen willen na de lunch weer het water van het fjord in. Wij, Fred en Désirée, moeten de boodschappen voor "algemeen" en avondmaal doen en willen wat meer van Lærdal zelf zien.
De kerk, begraafplaats, school, bejaardenhuis, woonwijken... we zijn overal geweest en vonden het een mooie, leuke plaats. Eigenlijk valt de sfeer in het "nieuwe" centrum het meest tegen. Sfeerloos is dat eigenlijk maar, de rest van de plaats is leuk, aangenaam.
Emile heeft z'n wandeling ook goed afgesloten. Hij is inderdaad achter het Lakscenter weer beneden gekomen maar de tocht langs de bergwand bleek best "spannend" te zijn. Langs een touw (vasthouden) om niet naar beneden te vallen vinden wij best wel "link". Met enige hoogtevrees in het gezin hebben we dan ook geen spijt dat we deze tocht aan ons voorbij hebben laten gaan.
De kids hebben op het strand dammetjes gebouwd waar het water overheen moet om in het fjord te komen. Het water komt hier zo rechtstreeks uit de bodem. 's-Avonds was echter alles alweer ondergelopen omdat de waterstand een stuk hoger was maar... ze hebben een lekkere middag in/aan het water gehad.
Na het avondeten is het wéér genieten van een zonsondergang. Dit keer iets minder spectaculair maar toch... De fotocamera kon thuis blijven maar wij zijn wél naar de waterrand gegaan om effe pootje te baden. Mooie avond verder en tegen 23:30 uur zijn we gaan slapen. Hmmm..........

Dag 13 - zaterdag 2 augustus 2008.

Om 08:15 uur staan we op en.... blijkt het ineens te miezeren. Het is dan nog een graad of 20. Samen met Luuk ben ik, voor het eerst met de auto hier, brood gaan halen én, ook voor het eerst hier binnen ontbeten. Ja.... da's andere koek. De supermarkt is dusdanig dichtbij dat de kilometerteller NIET is versprongen! Na het ontbijt gaat Emile alléén op (souvenir-)pad en gaan wij nogmaals Lærdal in. De laatste keer want morgen gaan we definitief verder. We zorgen ervoor dat we voor de volgende reisdag genoeg boodschappen hebben om niet onverhoopt zonder te zitten en we ons dus kunnen concentreren op de zoektocht naar een geschikte hut. Tot nu toe hadden we de overnachtingen gereserveerd maar vanaf morgen dus niet meer. Tegen 13:00 uur zijn we weer terug. De temperatuur ligt op zo rond de 20 graden. Dat scheelt dus nogal met de voorgaande bijna 2 weken.
In de (na-)middag lummelen we wat in- en rond ons huisje en pakken alvast een beetje in. Emile onderhoud de kinderen met uno en via de wegenkaarten kijken we de route nog eens door voor de komende dagen. Iris en Luuk huren een grote skelter op de camping en zien we een uur lang dus alleen maar af en toe voorbij scheuren. Na hun race-avontuur lopen we nog eens het oude Lærdal door en na terugkomst nog een rondje over de mooie camping. Die ligt er goed bij! Wel valt het op dat er steeds meer lege plaatsen komen. Sowieso is er een aardig verloop maar er komen 's-avonds dus steeds minder nieuwe campinggasten aan. Dat ligt zéker niet aan de camping, de service, de eigenaar, het sanitair.... nee, dat is allemaal dik voor elkaar. Het seizoen loopt hier gewoon ten einde. Dàt is 't! Wij betalen ook alvast (NOK 4235 - € 525,56 - is dus per nacht € 75,08!)) zodat we morgen "snel" weg kunnen.
Na het avondeten en de bijbehorende afwas pakken we de auto's dus maar (tussen de buien door) in. Voor de avond blijft het kaartspel uno de favoriet van de kids én Emile en maken wij (Fred en Désirée) nog eens een wandeling naar het fjord. Om 23:15 uur liggen we allemaal in bed. Morgen gaan we via de Suphella gletsjer richting Olden. Vanaf Olden kun je richting de Briksdalbreen. Langs deze weg (ongeveer 20 km) zijn genoeg overnachtingsmogelijkheden maar.... eerst de laatste nacht in Lærdal....

Dag 14 - zondag 3 augustus 2008.

We staan om 06:30 uur op. Willen "op tijd" weg om de gletsjer "onderweg" ook even mee te nemen en hebben géén idee hoeveel tijd dat kost. Om 08.05 uur rijden we richting veerboot om de oversteek te maken over het Sognefjord. In totaal staan er 4 personenwagens én een busje Poolse bouwvakkers (jaja... hier ook) op de boot. We steken lekker vlot van wal en zijn dan inmiddels per auto met chauffeur NOK 103 (€ 12,78), per volwassene NOK 35 (€ 4,34) en per kind NOK 17 (€ 2,11) kwijt. De overtocht is ook snel "beslecht" en als we van de boot af willen krijgen de toeristen allemaal voorrang van de Poolse arbeiders. Tijdens de rit krijgen we voor het eerst te maken met schapen naast en op de weg. Uitkijken dus want alhoewel er weinig tegenliggers zijn moeten we toch regelmatig vaart verminderen. We betalen ook nog eens NOK 175 tolgeld (€ 21,72) voordat we de Suphella gletsjer hebben bereikt. Het is dan pas 09:30 uur. Via een zijweggetje van de hoofdroute worden we naar de gletsjer geleid (ongeveer 10 minuten rijden). Onderweg zien we dat er veel stenen net iets te mooi zijn neergelegd/gestapeld. Een beetje on-Noors eigenlijk. De gletsjer zelf is niet heel groot maar je komt er behoorlijk dicht bij. Het is er heerlijk rustig en we kunnen met de auto tot bijna onderaan de gletsjer komen. We hebben het na een kwartiertje wel gezien hier. Als we besluiten verder te gaan staat er ineens een bus vol Aziaten voor ons en is het met de rust dus gedaan.... gauw verder!
Dit uitstapje kostte ons dus in totaal nog géén uur. Indrukwekkend? Ach.. we hebben wel vaker gletsjers gezien en dan is deze zeker niet groot. Wel kun je er heel dicht bij komen en is het een mooie plek om bijvoorbeeld lekker te pick-nicken (staan overigens géén banken/tafels) maar... daar was het om 09:30 uur toch nog te vroeg voor. Koffie ja.... die hebben we er wel gedronken. Eigen koffie hoor want er zijn verder géén voorzieningen hier.
Verder dus richting Briksdal. Onderweg komen we verschillende uitlopers van gletsjers tegen met hun "blauwe" sneeuw. Ook komen we allerlei vee tegen OP de weg. Schapen, geiten en koeien komen we steeds vaker tegen als verkeersdeelnemer. Echter van voorrangsregels hebben ze geen kaas gegeten hè dus het blijft oppassen! Voordeel van de Noorse wegen is dat het er (nu) niet echt druk is en er bijna altijd voldoende uitwijkmogelijkheden zijn. Tegen 10:30 uur zijn we in Byrkjelo en stoppen we even voor een "plaspauze". Als we daarna doorrijden zijn we eigenlijk ook zo in de omgeving van Olden en slaan we af richting Briksdal. Dit is de weg waaraan we onderdak zoeken en gelijk aan het begin (Olden zuid zeg maar..) komen we al een groot aantal borden tegen met accomodaties. We besluiten om daar ook maar gelijk gebruik van te maken ook al is het nog vroeg. Pas 12:15 (en 171 km van Lærdal af). Dan kunnen we dus de Briksdalbreen bezoeken en weer terug richting Olden. Een plaats waar ook wat winkeltjes zijn en supermarkten.
De hut (op camping) die we hier nemen ligt "aan het water" maar is oud en niet echt schoon. Totaal geen luxe (hoeft ook niet) en we vinden het achteraf niet de meest gelukkige keuze. "Vergane glorie" zullen we maar zeggen. We hadden achteraf beter even verder kunnen kijken. Voor NOK 800 (€ 99,28) hadden we vast wel wat anders kunnen vinden. Maar goed, voor een nachtje gaat 't wel. Om 13:15 uur zitten we alweer in de auto richting gletsjer. Onderweg schitterende vergezichten op de gletsjer en we rijden merkbaar een toeristische attractie tegemoet. Op de weg is het duidelijk drukker en af en toe moet je dan ook goed opletten. Smalle wegdelen, tunneltjes zónder verlichting (was even schrikken) en jakkerende buitenlanders die in Wegmisbruikers niet zouden misstaan. Een half uur later (en 20 km verder) zijn we er.
Bij de gletsjer aangekomen is er nog net voldoende parkeerplaats voor ons en moet je eigenlijk gelijk een parkeerkaartje kopen bij de automaat. Wij dachten dat het om een uitrijkaart ging maar waren niet door een slagboom gekomen en kwamen er bij terugkomst bij de auto achter dat we dus gelijk een parkeerkaart hadden moeten kopen. Nouja... jammer dan. Gelukkig zat er ook geen prent onder de ruitenwisser.
En dan de gletsjer zelf. Natuurlijk hebben we de verhalen gelezen over "vroeger" toen er nog paarden met koetsen reden richting gletsjer maar nu kun je dus met een soort "treintje" tegen een flinke vergoeding (hebben we ook uit diezelfde verhalen). Wij hebben gekeken of we het nou echt zo nodig naar boven wilden want... het leek toch nog een flinke klim omhoog en het was ook weer aardig warm. Lang niet iedereen nam de uitdaging aan en de grote souvenirshop beneden vaart daar wel bij. Busladingen vol toeristen komen (net als wij) niet verder dan deze shop en de bijbehorende horecagelegenheid. Een beetje rondlummelen bij het neerstortende smeltwater en toeristen bekijken (toen wij er waren veel Russische mariniers) en verder gewoon genieten van de zon en het aangenaam verpozen.
Wij gaan dus uitgerust weer terug richting Olden. Onderweg nog wat plaatjes geschoten vanuit een mooi uitzichtspunt (ergens in een bocht, dat zie je op de heenweg vanzelf) en om 15:30 uur zijn we dan weer in Olden. Tegengevallen? ach.. je ziet wel plaatjes van gletsjertochten waar je zelf ook wel aan mee zou willen doen maar of we nou veel gemist hebben? Nee, volgens mij niet. In ieder geval voelen wij dat niet zo. De kosten van die tochten zijn bovendien ook niet misselijk en wij betalen dan wel voor vijf personen. Nee, we hebben weer een mooie dag gehad en genoeg gezien en... we zijn nog niet klaar want we moeten ook nog Olden in voor de dagelijkse boodschappen.
In Olden aangekomen zien we dat er naast supermarkten ook "veel" outlet-stores zijn. Voornamelijk kleding. Het meeste niet echt van superieure kwaliteit maar toch... als er iets passends voor je bij zit... Nicolette weet zo een mooi Kappa-shirt te scoren. Eentje die je in Nederland niet ziet. Na deze "klere"shops is één van de supermarkten "aan de beurt" en slaan we weer voedsel in voor de avond en volgende dag. Ook een doos Cornetto-ijsjes nemen we mee als verfrissend tussendoortje. Die hoeven niet mee de auto in... die eten we buiten gelijk maar even op. Daarna weer naar onze hut, een snelle hap klaarmaken (ja, dan is het toch wel handig als je kok bent hoor!) en dan weer lekker buiten nagenieten van nog steeds aangenaam weer. We gaan wandelen langs de woestkolkende rivier die langs de weg loopt. Ook smeltwater dus van de Briksdalbreen. Echt heel woest gaat dat tekeer. We kunnen een brug over waardoor het water onder ons door "vliegt". Mooi hoor en wat een lawaai! Da's wel effe genieten zo. Als we terug lopen begint het dan toch te regenen. Eerst langzaam... (je kent dat wel) maar dan (als wij gelukkig weer droog zitten) gaat het écht regenen en... langdurig. We hebben een klein veranda'tje bij de voordeur waardoor we eerst nog een tijdje buiten kunnen zitten met een lekkere bak koffie. Later word het ook frisser en verhuizen we naar binnen. De kinderen blijven tot 22:30 uur op. Tja... vakantie hè? Een uurtje later gaan wij ook plat. Toch weer een druk dagje gehad ondanks niet echt veel gereden kilometers en zonder klim naar de Briksdalbreen maar toch weer genoeg indrukken te verwerken. Nou, dat gaan we dan maar weer eens doen.

Dag 15 - maandag 4 augustus 2008.

Een feestdag vandaag! Nee... géén Noorse Nationale feestdag maar de 15e verjaardag van onze Nicolette! Ze is er al helemaal aan gewend om tijdens de vakantie jarig te zijn. Heeft ook zo z'n voordelen hoor maar... zeker ook nadelen. Voordeel is wel dat we inmiddels al in heel wat landen verschillende appeltaarten hebben gegeten op die dag. Daar is ze gek op en dat is er dus altijd. Óók hier in Noorwegen.
s-Morgens om 07:00 uur zijn de kids al op. Hebben hun complete uitrusting opgeruimd en ingepakt en zijn daarna gaan kaarten. Wij zijn om 07.30 uur op gaan staan en hebben de jarige luidkeels toegezongen. Die wil met het "vieren" wachten tot we in Geiranger zijn. Daar verheugd ze zich erg op. Nog géén cadeautjes dus (wel een Happy Birthday ballon) en nog geen appeltaart. Ik ben toen eerst maar eens naar de supermarkt gegaan om vers brood te halen. Brood voor de hele (verjaar)dag. Gewoon even niet naar prijzen gekeken maar alleen naar smakelijkheid en geur. Bij de kassa bleek dat we voor ruim € 42,00 broodwaren hadden ingeslagen… Het "luxe"brood is nog warm als het op onze borden ligt. Daar hebben we natuurlijk heerlijk van genoten. Lunchpakketjes gemaakt, koffie gezet, opgeruimd en ingepakt en toen snel weg. ...na het afrekenen hoor!
Het is droog deze ochtend maar er hangen mooie plukken witte wolken halverwege de bergen rondom ons. Om 09:30 uur vertrekken we dan en het is dan 14 graden. Op weg naar Geiranger dus. Weer zo'n geweldig mooie plaats aan de Geirangerfjord die ook op de UNESCO lijst van Wereld Cultuur Erfgoed staat. Maar, voor we daar zijn… We nemen namelijk niet de makkelijkst bereidbare weg tussen Stryn en Geiranger (sinds 1978 ligt hier een weg met tunnels) maar we nemen de Gamle Strynefjellveg (de RV258). Deze weg ligt er al sinds 1894 en je rijdt hier echt door de ijzige Noorse hoogvlakte. Adembenemend mooi. Het is één van de vier huidige Nationale Toeristische Routes. Je waant je af en toe in een maanlandschap. Ruig, koud, soms mistig, altijd sneeuw… brrr… Géén vangrails maar nog altijd de originele rechtopstaande steentjes uit 1894 die de weg van de afgrond scheiden. Als je op een gegeven moment de huisjes van een zomerskioord ontwaard besef je dat er toch een eind aan komt maar dan ben je inmiddels wel een tijdje verder. Niet de makkelijkste, kortste of snelste route dus naar Geiranger maar wel de mooiste! (en dat op je verjaardag!).
In Geiranger aangekomen hebben we om 14:30 uur een mooi vakantiehuisje! 125 km. van ons vorige verblijf vandaan. We zijn Geiranger doorgereden en langs de camping via een smal weggetje naar Homlung gereden. Een stuk of 8 hytter staan er en… gelukkig nog 1 voor ons “over”. Voor NOK 800 (€ 99,28) per nacht blijven we hier twee nachten in huisje 8. Schitterend aan de fjord gelegen met het mooiste uitzicht wat je je maar kunt bedenken. Mooi balkon en genoeg ruimte voor ons allemaal. Ja, ook Nicolette is het ermee eens dat we hier haar verjaardag wel kunnen vieren. De toegangsweg naar onze accommodatie is erg stijl maar… naar beneden is dat géén probleem. Het is weer heerlijk zonnig weer en met 18 graden is het goed toeven in Geiranger. Op ons balkon wordt Nicolette eerst maar eens in het (verjaardags-)zonnetje gezet. Hier komen de cadeautjes op tafel en krijgt ze onder andere een echte Noorse vlag met stok, een bijdrage aan haar nieuwe telefoon, een boek en Noors appelgebak (Oostenrijkse apfelstrudel uit de diepvries die we in eigen oven afbakken.., ja dát dan weer wel!). Na een “borrel” zijn we lopend de stad in gegaan en Geiranger gaan verkennen. Alles is er om de vele toeristen te vermaken die met grote luxe cruiseschepen af en aan varen. De prijskaartjes zijn daar ook op aangepast alhoewel… Met z’n zessen (eenvoudig) “uit” eten op een terrasje aan het water in Geiranger voor maar NOK 896 (€ 111,19) valt eigenlijk nog wel mee tóch? Uiteraard was het géén 3-sterren restaurant maar toch.. we hebben er heerlijk én voldoende gegeten. Om 19:45 uur zijn we weer “thuis” en maken we er een gezellige avond van. Aan het eind van de avond zien we wat vissers het water opgaan om netten uit te zetten. Tegen 23:00 uur zoeken we onze slaapplekken op om vergezeld van een stevige wind de nacht in te duiken.

Dag 16 - dinsdag 5 augustus 2008.

Om 07:10 uur komt de MS Opera de haven van Geiranger binnen varen. Zo ’s-morgens vroeg maken die dieselmotoren van zo’n schip toch behoorlijk wat lawaai en… als we in de gaten hebben wat er gebeurd (je hoort het geluid al ruim voordat je het schip ziet) staat binnen no-time iedereen in de kamer of op het balkon om dit schouwspel te bekijken. Indrukwekkend hoor zo’n joekel voor je slaapkamerraam. Iedereen is dus op tijd uit bed en Luuk, Iris en Nicolette gaan daarna met papa op stap om “lekkers” voor het ontbijt te halen. Tegen 08:30 uur komt de MS Europa de haven binnen en word het uitzicht nog fraaier. Terwijl we op ons balkon ontbijten (in de zon) komt ook de Aïda Aura binnenvaren en meert vlak “onder onze neus” af. Mooi hoor! Wat wil je nog meer in Geiranger tijdens je eerste Noorwegen vakantie?
De vissers die we gisteravond zagen uitvaren zien we nu hetzelfde doen maar dan uiteraard om de netten weer (goed gevuld?) binnen te halen. De vangst valt ons echter tegen. Na het aanmeren (voor ons verblijf) worden de vissen gelijk schoongemaakt en gefileerd. Het afval gaat weer retour fjord en de filets gaan uiteraard mee; klaar voor gebruik.
Tegen 11:00 uur vertrekken we voor een pittige wandeling van ongeveer 3 kilometer naar een uitkijkpunt om de watervallen “De Zeven Zusters” te kunnen aanschouwen. Na Preikestolen heb ik (Fred) het echter niet meer zo op “wandelen” en besluit al vlot om weer terug te keren naar “ons” vakantiehuis. Désirée en Iris klimmen wat verder maar… zien het dan ook niet meer zitten en zakken ook weer af. Luuk, Nicolette en Emile halen de uitkijkpost wel! De beloning is “natuurlijk” (en) fantastisch! Ja, en dan moet je natuurlijk ook nog weer terug maar.. om 13:00 uur is iedereen weer “thuis” en gaan we, uiteraard weer op ons balkon lunchen. Tijdens de lunch komt er dan nóg een cruisschip binnenvaren. Van de Hurtigruten dit maal.  Ietsje minder kolossaal maar toch… Je ziet de hele dag dan de sloepen af en aan varen om de toeristen aan wal te brengen en weer op te halen naar de cruiseschepen.
Tegen 14:00 uur nemen we de auto(s) om wat meer van de omgeving te zien. Dalsnibba is ons uiteindelijke doel vandaag. Een “uitstapje” waar ook veel cruisetoeristen met een busexcursie naar toe gaan. Onderweg naar de top dus veel bussen die de haarspeldbochten soepeltjes nemen. Dalsnibba is een berg (1476 meter hoog) die zo ongeveer “boven” Geiranger ligt. Over de (tol)weg ( NOK 75 - € 9,31) op zo’n 7 km. afstand. We gaan eerst maar even in het dorp (benzine) tanken en daarna rustig aan naar boven. Je komt er van alles en nog wat tegen. Veel bussen dus maar ook veel fietsers. Volgens ons een hele prestatie als je hier fietsend boven komt maar… hier hebben wij, ondanks onze familienaam (Fiets), géén verstand van. Eenmaal boven zie je ze héél blij en ontspannen foto’s van elkaar nemen en genieten van het overweldigende uitzicht. Echt fenomenaal tenminste… als je het geluk hebt dat het mooi weer is en je niet “in de wolken” zit. Wij hadden dat geluk dus en hebben er echt genoten en uiteraard ook foto’s gemaakt, ook van ons gezin; vijf échte Fietsen dus! Wat wel opviel was dat je in het dal de cruiseschepen kon zien liggen en dat er ook een “wolk” dieseldampen hing doordat de schepen hun motoren regelmatig (of continue?) laten draaien voor de stroomvoorziening. Verder is er daar boven niets te doen en dus gaat de tocht weer verder bergafwaarts over dezelfde weg (wat op de fiets overigens ook niet altijd meevalt!). Beneden aangekomen doen we eerst maar even boodschappen in de plaatselijke super (Joker). Tegen 17:15 uur zijn we dan weer thuis en kunnen we aan de voorbereidingen voor het avondmaal beginnen.  Ook ’s-avonds was het nog aangenaam van temperatuur nadat het kwik overdag tot 20-22 graden was gekomen.  Tegen 23:15 uur hebben we ons er allemaal maar bij neergelegd; onderweg naar morgen…

Dag 17 - woensdag 6 augustus 2008.


Vandaag gaan we onze reis voortzetten en de komende nacht hopen we ergens in of rond Åndalsnes te overnachten. De wekker zetten was niet nodig want om 07:20 uur hoorden we weer dieselmotoren van ditmaal de Arcadia die kwam "aanstormen". Weer zo’n overweldigend gevaarte wat zo je huis lijkt binnen te varen. Wel een mooie tijd trouwens en nadat de kids brood hebben gehaald en we ons daaraan tegoed hebben gedaan (en aan koffie…) staan we om 10:10 uur klaar voor vertrek. Met volle bepakking met de auto weer naar boven kostte hier toch wel de nodige inspanning en moeite voor auto en chauffeur!

Nog één keer door Geiranger rijden waarna we de “63” slingerend vervolgen en er bovenaan nog een mooi uitkijkpunt is om afscheid te nemen van Geiranger en “De Zeven Zusters”. Dat doen wij dan ook maar even. Daarna richting Eidsdal waar we met de ferry Linge hopen te bereiken. Dan moet je natuurlijk wel opletten dat je de haven van Eidsdal niet “mist” zoals wij maar… klein stukje “verkeerd” rijden was ook geen probleem. Het is daar toch overal mooi en bovendien moesten we toch wachten op de ferry. De overtocht over de Storfjorden kost voor auto met 1 volwassene NOK 55 (€ 6,83), voor een volwassene NOK 23 (€ 2,85) en voor een kind NOK 11 (€ 1,37).
We komen nu weer in een ander landschap en het gebied waarin we reiden (Valldal) staat in Noorwegen bekend om “de lekkerste aardbeien ter wereld”. Natuurlijk willen wij deze ervaring ook meemaken en voor NOK 60 (€ 7,45) kopen we langs de weg 2 bakjes Noorse aardbeien. En?.. eerlijk is eerlijk; de aardbeien zijn heerlijk maar toch… wij waren méér onder de indruk van de kersen uit het Lærdal.
Na deze ervaring wacht ons een volgend hoogtepunt; de Trollenweg (Trollstigen) met 11 haarspeldbochten. Een schitterende toeristische weg die je tussen bergtoppen van rond de 1500 meter hoogte brengt en langs/over/onder verschillende watervallen voert. Veel fotomomenten dus. Bovenop is er een uitkijkplatform en kun je zien dat de commercie hier ook zijn weg heeft gevonden. Allerlei bouwactiviteiten hier om de houten verkoopstalletjes “spoedig” onder te brengen in betonnen shops. Wij troffen er (we waren rond 12:30 uur bovenop de Trollstigen) onder andere een autoclub aan met allerlei oorlogsvoertuigen uit de jaren 40 van de vorige eeuw. Ook leuk om te zien! Veel trotse eigenaren uiteraard die de Trollenweg dus toch ook maar weer mooi bedwongen hadden! Langzaam en nagenietend van al dit moois gaan we verder richting Åndalsnes. Net voor we Åndalsnes binnenkomen zien we links, aan de andere kant van het water de mooi gelegen Åndalsnes Camping og Motel. Van afstand zien we ook de mooie, aan het water gelegen hytte. Dáár gaan we dus eerst op af maar… helaas… alles vol! Men belde voor ons nog wel een concullega die nog wel plaats had. Een appartement op een boerderij. Een boerenschuur dus. Viel ons wat tegen. Wél leuk en mooi maar we wilden wat meer in de bewoonde wereld verblijven. Dit lag op zo’n 15 kilometer buiten Åndalsnes en dat was niet onze bedoeling. Mjelva camping had voor ons nog wel een mooie hytte en ook dit vakantiehuis was mooi in het groen gelegen. We hadden ondertussen tot hier 132 kilometer gereden en het was tegen 15:30 uur toen we hier aan de poort stonden. Het weer was wel wat veranderd. Benauwd, 20-21 graden en… ja hoor …een flinke regenbui! Daarna gelijk weer naar buiten want het bleef aangenaam warmen we ontdekten verschillende regenbogen en een vreemd gekleurde hemel. Na “installatie” (hoefde niet zoveel te gebeuren want we zouden hier maar 1 nacht blijven) in deze mooie hytte en “een rondje camping” pakken we de auto weer om te kijken of er in Åndalsnes nog wat te beleven is. Dat valt echter (zo op het eerste gezicht) een beetje tegen. Wel doen we nog even wat boodschappen in één van de supermarkten die we bij het binnenrijden van de stad al zagen. Tegen 18:20 uur zijn we terug op de camping (totaal 7 kilometer gereden) en gaan we ons met de warme maaltijd bezig houden. Vanavond “op tijd” naar bed want morgen trekken we verder richting Lom. In de nacht wacht ons nog een flinke onweersbui en… dat is in de Noorse bergen ook een ware belevenis. Gaat erg hard!


Dag 18 - donderdag 7 augustus 2008.

Ontwaken in Åndalsnes doen we om 07:00 uur. 22 minuten later zit ik al in de auto op weg naar warm supermarkt-brood. Buiten is het fris met 12,5 gradan. Om 09:11 uur vertrekken we richting Lom. Rond 11:00 uur nemen we even pauze in Dombas. We hebben dan 108 kilometer gereden en zetten de reis tegen 12:00 uur weer voort. Om 13:30 uur rijden we (na in totaal 216 kilometer) het plaatselijke Nordal Turistheim og Motell AS op. Voor NOK 780 (€ 96,80) huren we een hytte voor één nacht. Voordat we die kunnen betrekken moet ie eerst nog worden schoongemaakt. We hebben tot 16:00 uur gewacht op de schoonmakende dames die met een Franse slag door de hytte gaan. Een al wat oudere vakantiewoning die volgens ons al verschillende keren is uitgebreid. Mooi is anders maar wel midden in Lom. Een toch wel toeristisch plaatsje. Veel water stroomt er door een beek die uitmond in de rivier de Otta, het heeft wat winkeltjes en een behoorlijk aantal horecagelegenheden en… (naast een stroomversnelling in de beek) een staafkerk van voor 1160. Het weer werkt nu eens niet helemaal mee. Wisselvallig zon en regen en het kwik blijft steken bij 17 graden. In de middag en aan het begin van de avond hebben we wat rondgestruind in Lom en tussendoor van een snelle hap (home made) genoten. Het was een redelijk lange reisdag vandaag en omdat we morgen weer verder trekken gaan we weer vroeg onder de wol. Om 22:30 uur gaat het licht uit.

Dag 19 - vrijdag 8 augustus 2008.

Om 07:00 uur staan we op en omdat de super hier pas om 09:00 uur opent bakken we ons eigen brood maar. Wat een heerlijke lucht… “verse” warme broodjes uit eigen oven… Om 08:45 uur zitten we al weer in de auto op weg naar Geilo. Het is dan nog maar 12 graden. Op de hoogst bereidbare bergweg van Noorwegen gaan we om 10:00 uur een koffiestop inlassen bij 9,5 graden en als we even later op 1389 meter boven zeeniveau rijden is het nog maar 6,5 graad. Het is 11:30 uur als we in Fagernes een lunchpauze inlassen. We zijn dan inmiddels pas 148 kilometer gevorderd. Om 12:30 uur gaat de reis verder richting Gol wat 50 kilometer verder ligt. Hier zijn we om 13:30 uur en bekijken we het dorpje. Het is hier inmiddels alweer 19 graden en… we hebben géén haast. Om 15:00 uur vertrekken we weer. Net voor Geilo komen we een privé-hytte tegen waarvan de eigenaar ons meeneemt naar een huis in de bergen, zo’n 10 kilometer verderop. Een complete woning (via odegardteigen.no) voor 2 nachten voor in totaal NOK 1600 (€ 198,58). Een woning die midden in het wintersportgebied van Geilo staat. Sauna, open haard en diepvries inclusief. Om 16:00 uur richten we “ons” huis in en hebben we vandaag 247 kilometer afgelegd. Na het eten doen we even een rondje Geilo omdat er ook getankt moet worden. Echte wintersportplaats met veel luxe horeca en dito shops. Bij terugkomst de schoenen wel even goed stampen/vegen want de schapen lopen (en scheiten) hier zo ongeveer tot op de drempel van ons huis. Om 22:30 uur sluiten we de luiken en… kunnen morgen uitslapen!

Dag 20 - zaterdag 9 augustus 2008.

Om 09:15 uur staan we op. Ik ga met Luuk en Iris op zoek naar een warme bakker en.. die vinden we! Na het ontbijt allemaal op pad richting Geilo en diverse fabrieksverkopen bezocht van onder andere metaalwaren, gereedschappen en bestekken. Daarna gewinkeld in Geilo en wat rondgewandeld. Iris vond nog een mooie sweater hè Iris? Nicolette heeft haar een beetje uitgelegd dat “Geilo” voorop de borst in Nederland misschien “niet zo handig” is. De sweater blééf mooi maar.. bleef toch ook maar achter in Geilo. Ook de wijde omgeving van deze wintersportplaats bekeken en beland bij een wielerwedstrijd die net was afgelopen. Rond 13:50 uur weer thuis en gegeten. Na de lunch zijn we de berg verder opgewandeld. Eerst door een hek waar gewaarschuwd werd voor “lastige” schapen en vervolgens een half uur modderen door water/modder/gras en schapen- en/of rendier(?)stront. Bovenop genoten van het mooie en zonnige uitzicht op het dal en op Geilo. De temperatuur bleef steken op 17 graden maar dat is heerlijk om te wandelen. Ook vandaag weer tegen 22:30 uur gaan slapen. Morgen een reisdag die we tijdig willen beginnen. De bedoeling is om in de buurt van Grimstad te komen. De wekker staat op 06:00 uur!

Dag 21 - zondag 10 augustus 2008.

Tja, en als de wekker dan gaat om 06:00 uur dan is het toch wel erg vroeg hoor! Maar ja… Naar buiten kijken lukt die ochtend ook niet echt want we zitten helemaal in een wolk (van 7 graden). Toch maar het bed uit dan en weer zelf brood bakken. Hierdoor kunnen we om 07:15 uur alweer vertrekken. Eerst kijken we nog even bij de buurvilla die o.a. beschikt over een binnenzwembad en een eetkamer met iets van 24 stoelen om een grote tafel. Ach… dat hadden wij niet nodig. Eerst maar eens op weg naar Kongsberg.  Onderweg komen we net voor Uvdal weer een stavkirke tegen uit 1893. Mooi kerkje met dito kerkhof. Ook hier wat foto’s gemaakt waarna we verder zijn gegaan naar Kongsberg. Ondertussen is het weer erg wisselvallig. Regen en zon wisselen elkaar voortdurend af. Tegen 10:30 uur arriveren we al in Kongsberg waar we even rondkijken maar waar de winkeltjes op zondag gewoon gesloten zijn. We besluiten de zilvermijn te bezoeken die zo’n 8 kilometer verderop gelegen is. Helaas, vandaag is de mijn dicht maar ook hier even op het terrein rondgewandeld. Het bijbehorende souvenirwinkeltje was overigens wel geopend en leuk.
We gaan verder naar Skien waar we rond 13:00 uur bij een benzinepomp een lekkere hamburger weten te scoren. Klaargemaakt terwijl we wachten. Met een halve liter cola erbij waren we per persoon toch ook weer zo’n € 12,00 kwijt. Maar… het was lekker! Als we om 13:30 uur verder trekken is het weer (even) droog… We trekken verder naar Grimstad waarvoor we ook (weer) tol moeten betalen. Wel NOK 25 (€ 3,10). Om 15:30 uur rollen we Grimstad binnen (hebben dan 418 kilometer gereden) waar we natuurlijk eerst op zoek gaan naar een geschikte hytte die we bij Bie Appartement og Feriecenter vinden. Een mooie camping met (zo goed als) nieuwe appartementen maar ook een zwembad en trampolines. Ook schijnt de zon hier weer volop maar bij het horen van de prijs voor ons onderkomen gaat ie bijna weer onder. NOK 2400 (€ 297,84) voor twee nachten. Snel onze spulletjes een plek gegeven en een happie eten gemaakt waarna we Grimstad zijn gaan verkennen. Mooi plaatsje! Mooie kerk, mooie witte huizen, mooie jachthaven en… met mooi weer is het hier goed toeven!
Om 22:30 uur stappen we ons bed in na een lange, vermoeiende dag.

Dag 22 - maandag 11 augustus 2008.

Lekker uitgeslapen staan we om 08:00 uur naast bed. Luuk en ik zijn een half uurtje later op jacht naar lekker brood wat we in een supermarkt vinden. Het weer is vandaag weer prima en het is onze laatste hele dag in Noorwegen tenminste… van deze vakantie! De kinderen zijn na het ontbijt alleen nog maar op de trampoline en/of in het zwembad te vinden. Na het middagmaal gaan we opnieuw genieten van het leuke Grimstad maar… het zwembad lonkt waardoor we het niet te lang maken en verder gaan relaxen op het zonnige Feriecenter waar het toch ook weer ruim 20 graden is geworden. Om 22:30 uur maken we een eind aan deze dag en gaan we lekker slapen. Morgen wacht ons weer een lange, spannende dag (met weer de overtocht naar Denemarken en de verdere reis naar huis of.. misschien toch nog ergens onderweg overnachten?).

Dag 23 – dinsdag 12 augustus 2008.

Om 08:00 uur opgestaan en brood gehaald. Het is bewolkt maar toch wel 17 graden. We vertrekken om 10:15 uur uit Grimstad. Op weg naar de haven van Kristiansand betalen we in totaal twee maal tol. NOK 25 (€ 3,10) en NOK 10 (€ 1,24). We kunnen het lekker rustig aan doen want de ferry vertrekt pas om 13:30 uur. Om 11:10 uur arriveren we in de haven en om 11:40 uur kunnen we al inchecken. Daarna is het dus wachten wachten wachten… Niet eens vervelend overigens want de temperatuur is goed, het is droog en we kunnen dus lekker buiten de auto wachten, lopen, enzovoort tot… we kunnen inladen en de boot om 13:25 uur vertrekt. Om 15:30 uur meren we aan in Hanstholm, Denemarken waar we een kwartier later van boord rijden. Denemarken heet ons welkom met… regen!
Bij Aarhus (we hebben dan in totaal 225 kilometer gereden) gaan we rond 17:55 uur genieten van een warme maaltijd in een truckersrestaurant. Lekker en vooral veel gegeten. Precies een uur later gaat de reis verder richting Duitsland / Nederland. Omdat de reis vlot verloopt en er niemand te vermoeid is om te sturen besluiten we rustig aan door te reiden naar Apeldoorn. Op de weg komen we ook geen rare dingen tegen en zo arriveren we op woensdag 13 augustus 2008 (dag 24 dus) om 02:39 uur weer thuis in Apeldoorn. De totale ritafstand van deze dag is 930 kilometer. Zo, en nu snel naar bed en morgen?... UITSLAPEN!

Kengetallen van onze reis:

Brandstof
In totaal 4276 km gereden (vanuit Apeldoorn) en daarvoor 381,41 liter brandstof gebruikt (verbruik 1 op 11,21) voor in totaal € 608,25. Benzineprijs (RON95) per liter in Nederland (Firezone – Apeldoorn) € 1,539, in Denemarken (snelweg) € 1,519, in Noorwegen (gemiddeld hele reis) € 1,76 en in Duitsland (snelweg) € 1,49. Bij terugkomst in Nederland was de prijs bij de zelfde pomp in Apeldoorn € 1,479.